خطبه های نماز جمعه ۱۸ آذر ۱۴۰۱ مصادف با ۱۴ جمادی الاولی ۱۴۴۴ فسا

خطبه های نماز جمعه 18 آذر 1401 مصادف با  14 جمادی الاولی 1444 فسا

خطیب جمعه: حسین جمالی زاده

خطبه اول: ادامه بحث عدل و عدالت

السلام علیکم و رحمة الله و برکاته

بسم الله الرحمن الرحیم

الْحَمْدُ وَ الثّناء لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِين، ثُمَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى سیّدنا و نبیّنا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّد، صلواتُ اللهِ وَ سَلامُه عَلَیهِ و عَلی آله، الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ، سِیَّمَا بقیةِ الله في الاَرَضین، وَ اللعْنُ الدائم عَلَی أَعْدائِهِمْ مِنَ الْآنَ، إِلَی قِیَامِ یَوْمِ الدِّین،

« يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ »

عبادالله اُوصِي نَفسی ﻭﺇﻳﺎﻛﻢ بِتَقوَی الله

توصیه می کنم خودم را و سپس همه عزیزان نمازگزار جمعه امروز را

بحثی که در خطبه های اول داشتیم در رابطه با رعایت عدالت و عدل گفتیم عدالت در چهار صورت معنا پیدا میکند صورت چهارمش را داشتیم پیگیری می‌کردیم و آن ارتباط آحاد و افراد انسانی با دیگران که این هم خودش سه نوع دارد، اول ارتباط افراد انسانی با دیگر افراد جامعه، دوم ارتباط یک فرد انسانی که مدیر و مسئول هست با زیر مجموعه خودش و با مردم زمانه خودش، ما این دو صورت را در خطبه های گذشته گفتیم اما صورت سوم که خیلی اهمیت دارد معرفت و شناخت آن، رعایت عدالت در رابطه با انسان و افراد انسانی با دیگر مخلوقات خدا در عالم به غیر از انسان یعنی من و شما ما در رابطه با غیر آدم ها در دنیا چه جور برخورد کنیم فرمودند، عدالت! غیر خودمان هم یک دسته حیوانات و جانوران هستند که بماند برای هفته های آینده، یک دسته غیر حیوانات و جانوران، طبیعت و محیط زیست و تمامی اشیاء و گیاهان و درختان و غیره که به آن طبیعت می گویند.

 فرمودند در ارتباط شما ما در دنیا با این طبیعت باز هم عدالت را رعایت کنید و مواظب باشید، خیال نکنید این سنگ و دیوار و اشیاء جان ندارد که داد بزند من آزادم که هر کار خواستم بر سرش بیاورم، ببینید عدل و عدالت را اینجور معنا کردیم، یک معنا امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه کردند که متفکرین عالم غالباً چه مسلمان و چه غیر مسلمان این تعریف را پسندیده اند یعنی خیال نکنید امیرالمومنین علیه السلام که می گوید فقط ب من و شما قبول داریم بلکه همه آنها که صاحب عقل و دانشمند هستند قبول دارند گفتیم

"وضعُ كلِّ شيءٍ في موضعِه و اعطاءُ كلِّ ذي حقٍّ حقَّهُ "

عدل و عدالت در عالم یعنی هرچیزی و هرکسی و هر مخلوقی را سرجایشان جوری که خدا خواسته قرار دهیم و همچنین حق هر موجودی در این عالم همانگونه که خدا مشخص کرده من شما رعایت کنیم که این می شود عدالت.

 در ارتباط رابطه من و شما با محیط زیست عدالت را رعایت کنید یعنی آنگونه که خدا جایشان را مشخص کرده من و شما آن جور محل کنیم اولاً خدا چه جوری مشخص کرده در این عالم؟

 «هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا»

ما تمام هرچه که مربوط به زمین است به قول امروزی ها محیط زیست و طبیعت را برای تو قرار دادم ، پس خداوند متعال این طبیعت را به فرمان من شما در آورده فرق این آیه که میگوید این جهان و طبیعت و زمین را خاضع تو قرار دادم با آن آیه شریفه که میگوید به ملاک گفتیم به آدم سجده کنید سجده هم یک نوع خضوع است. می خواهد بگوید رابطه فرشته ها با آدم ها در حکم خضوع و تولی است به تعبیر دیگر فرشته ها را خدا در خدمت انسان قرار داده، این جهان را هم در خدمت انسان قرار داده، اما در رابطه با فرشته ها ما نمی توانیم مخالفت کنیم. حضرت اسرافیل را یک جور در رابطه با آدمها مأموریت داده، میکائیل و جبرائیل و عزرائیل را یک جور ماموریت داده بالاخره این عالم دارد در حال چرخیدن است فرشته ها هم خادم هستند برای انسان اما ما نمی توانیم مخالفت کنیم با ملائکه اما در رابطه با این عالم طبیعت که من و شما مالک هستیم اختیار هم به ما داده فرمود

«إِنَّا هَدَینَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا»

می توانید مخالفت کنید یعنی اختیار برخورد من و شما با این طبیعت دست خودمان داده ولی ارتباط برخورد ما با ملائکه و فرشته ها دست ما نیست تقریباً شبیه هم هستند انسان موجودی است هم طبیعت در خدمتش  هست هم فرشته ها

راجع به طبیعت و زمین اختیار داده، هم می توانیم درست استفاده کنیم هم میتوانیم بد استفاده کنیم قرآن می فرماید

«لَئِن شَکَرتُم لَاَزیدنَکُم»

اگر درست از این طبیعت به عنوان نعمت خدا استفاده کردید یعنی استفاده شاکرانه کردید نعمت های طبیعت را برایتان زیاد می کنم

«لَئِن کَفَرتُم إنَّ عَذابی لَشَدِیدٌ»

ولی اگر درست استفاده نکردید شما را عذاب می کنم.

 در رابطه با استفاده بردن از طبیعت ببینید بعضی می گویند محیط زیست و طبیعت را حفظ کنیم یعنی دست به آن نزنیم، این خلاف قرآن است. خدا طبیعت و دنیا را قرار داده من و شما تصرف کنیم، دخالت کنیم، تغییر دهیم آنجایی که خدا اجازه داده در جهت منافع بشر و در جهت بهتر شدن زندگی آدم ها آیه شریفه اش هم این است

« هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا »

ما شما را از این زمین آفریدیم زمین هم در اختیار شماست این زمین را تصرف کنید و هر چه در آن است یعنی معادن و کوه ها و دریا ها و هرچه در این زمین را آباد کنید.

 پیامبر اکرم محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله و سلم در ذیل همین آیه شریفه سخنی دارد میفرمایند

« تَحَفَّظوا مِنَ الاَرضِ فَاِنَّها اُمُّـكُمْ» 

مردم این طبیعت مادر شماست قرآن می فرماید

« هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ»

شما از این زمین متولد شدید یعنی زمین مادر شماست حالا که مادر شماست

 « تَحَفَّظوا مِنَ الاَرضِ فَاِنَّها اُمُّـكُمْ»

حرمتش را حفظ کنید

پس در دین ما بالاتر از حفظ محیط زیست به ما دستور می دهد بلکه حورمت این زمین و محیط زیست را حفظ کنیم، برخورد عادلانه با طبیعت رعایت حرمت همراه با استفاده کردن تصرف کردن همانگونه که خدا میخواهد.

 نکته دیگر خداوند متعال خودش انسان را خلیفه خودش قرار داد فرمود

«إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً»

مردم من شما را به عنوان خلیفه و جانشین خودم قرار دادم، در واقع ما دو نوع خلافت داریم در روایات، یک خلافت خاص هستند مخصوص پیغمبران اولیا و امامان معصوم است، و یک خلافت مربوط به همه مردم است. یعنی هر کدام از شما از طرف خدا جانشین هستید در این عالم که تصرف کنید. آن نانوا به عنوان خلیفه خدا تصرف می‌کند آرد را برمیدارد خمیر می کند و خمیر را تبدیل به نان می کند و تحویل شما می‌دهد این تصرف و استفاده کردن و دخالت است. آن کشاورز هم که در زمین بذر میپاشد، نهال غرس میکند، درخت می شود، محصولش را می چیند و دوباره استفاده می کند، آن هم تصرف می کند، چون خدا فرموده تو خلیفه من هستی، آن دام پرور هم که در دام هایی که خدا به او اجازه داده دخالت میکند دام را پرورش می دهد، ذبح میکند، از شیرش، از محصولاتش استفاده می کند و می فروشد او هم خلیفه خداست که تصرف می کند.

 اصلاً انسان با تصرف در طبیعتی که خدا به او اجازه داده تمدن سازی میکند.

 تمدن یعنی مدنیت جدید ساختن اجداد ما یک از زمانی در غارها و کوه ها زندگی می کردند، امروزه میبینید صنعت و تکنیک و علم و تمدن.

 در رابطه با طبیعت و محیط زیست دو نظریه می‌توانید داشته باشیم یکی دخالت نکنیم تصرف نکنیم و آن را حفظ کنیم و مواظب باشیم دست نخورد که این خلاف آموزه‌های دین است. یکی اینکه تصرف کنیم اما تصرف شاکرانه، این مورد تاکید دین ماست.

 نکته دیگر دو تعبیر در لسان بزرگان در طبیعت داریم، بعضی قصد دارند طبیعت را به استثمار خود در بیاورند که این درست نیست. مرحوم خواجه نصیرالدین طوسی اعلی الله مقامه الشریف ایشان تعبیری دارند از قرآن و روایت هم استفاده می کنند می فرمایند که شما مجازید در دست طبیعت تصرف کنید ولی تثمیرش کنید ولی استثمار را حق ندارید یعنی جنگل ها را ببریم به نفع خودمان درختان را چوب کنیم و بفروشیم، کوه ها را بتراشیم بی حساب و کتاب به صورت منافع و درآمد خود تصرف کنم، تثمیر یعنی یک نوع تصرفی که ضربه به طبیعت نخورد، به محیط زیست صدمه وارد نشود اما موجب بهره وری و زیاد شدن شود. من چطور از درخت استفاده کنم که درختان از بین نرود این تثمیر می گویند.

 خدا به ما اجازه داده تصرف تثمیرانه انجام دهیم این تصرف تثمیرانه همان نگاه عدالت محور به طبیعت است.

 نکته دیگر در قرآن و روایات ما تعبیراتی این چنینی داریم، از طبیعت آنجاهایی که خدا اجازه داده استفاده کنیم اما اعتدا و زیاده روی نکنید فرمود

«وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ »

 خداوند درختان و باغستانهایی را برای شما خلق کرده

«وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ»

هم درخت نخل و خرما و هم زراعت و مزرعه که این میوه ها با هم فرق دارد و هم قد و قیافه و رنگش با هم فرق کند و هم مزه هایشان

«كُلُوا مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ»

شما از محصولات این ها استفاده کنید و بهره ببرید

 «وَلَا تُسْرِفُوا»

اما زیاده روی نکنید

«إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ»

اگر زیاده روی کردید دست عنایات من خدا از سر شما برداشته می شود و همین طبیعت را جهنمی برایتان می کنم. در آیه دیگر

«وَ كُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ»

می فرماید که بخورد و بیاشامید ولی اسراف نکنید

«إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کانُوا إِخْوَانَ الشَّیاطِینِ»

در آیات دیگر داریم هر چه حلال است استفاده کنید.

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا»

اما تجاوز از حقوق و بی عدالتی ممنوع

یک روایت در آخر داشته باشم امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه خطبه ۱۶۷ می فرمایند

"اِتَّقُوا اللّه"

مردم و بندگان خدا تقوا

"في عِبادِهِ و بِلادِهِ"

هم در رابطه مردم و هم در رابطه با سرزمین ها و طبیعت مواظب باشید تعدی نکنید فرمود

"فإنّكُم مَسؤولُونَ"

باید جواب دهید

"حتّى عنِ البِقاعِ و البَهائمِ"

حتی در رابطه با بقاء و تکه تکه های زمین اگر تصرف ظالمانه کردید روز قیامت باید جواب دهید و جانوران هم حقوقی دارند به آنها ظلم نکنید

"أطِيعُوا اللّه َ و لا تَعصُوهُ"

اطاعت خدا را داشته باشید در رابطه با اینها

 حتی در رابطه جنگلها داریم، حضرات معصومین علیه السلام، جنگ که شروع میشد سفارش می کردند اگر پیروز شدید و وارد سرزمینی شدید مواظب درختان باشید، مواظب گیاهان و جانوران وحشی و غیر وحشی باشید که به آنها آسیب نرسد.

در روایات داریم به درختان به هیچ وجه آسیب نرسد

اوصیکم عبادالله و نفسی به تقبل الله

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

«قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿١﴾ اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿٢﴾ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ ﴿٣﴾ وَ لَمْ يَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ(۴﴾»

خطبه دوم:

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

الْحَمْدُ وَ الثّناء لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِين، ثُمَّ نُصَلّي و نُسَلِّمُ عَلی حَبیبِه و نَجیبِه سیّدنا و نبیّنا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّد صلواتُ اللهِ وَ سَلامُه عَلَیهِ و عَلی آله، الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ،

اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ،

 وَ صَلِّ عَلَى الصِّدِّيقَةِ الطَّاهِرَةِ فَاطِمَةَ [الزَّهْرَاءِ] سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ،

 وَ صَلِّ عَلَى سِبْطَيِ الرَّحْمَةِ، وَ إِمَامَيِ الْهُدَى، الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ،

 وَ صَلِّ عَلَى أَئِمَّةِ الْمُسْلِمِينَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ، وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، وَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ، وَ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى، وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ، وَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ، وَالْخَلَفَ الْقاَّئِمُ الحجة بن الحسن العسکری رُوحِی وَ اَرْواحُ الْعَالَمیِنَ لِتُرابِ مَقْدَمِه اَلْفدَاء

 اللَّهُمَّ اجْعَلْنِا من أَعْوَانِهِم و شِيعَتِهِم و مُحِبِّیهِمْ وَ أَنْصَارِهِمْ و المُسْتَشْهَدينَ بَیْنَ أَيْدِيهِمْ

اُوصِيكُم عِبادَ اللّهِ و نَفسی بِتَقوَی الله،

از امام هادی علیه السلام طبق نقل تحف العقول جلد اول صفحه ۴۸۲ می فرمایند

 "مَنِ اِتَّقَى اَللَّهَ يُتَّقَى"

هرکس از خدا بپرهیزد و تقوای خدا را رعایت کند، خداوند متعال کاری میکند دیگران از این آدم حساب ببرند

"وَ مَنْ أَطَاعَ اَللَّهَ يُطَاعُ"

کسی که تصمیم بگیرد فقط اطاعت خدا را در زندگی اش کند خداوند کاری میکند که همه مردم و دیگران مطیعش شوند

"وَ مَنْ أَطَاعَ اَلْخَالِقَ لَمْ يُبَالِ سَخَطَ اَلْمَخْلُوقِينَ"

کسی که مطیع خدا هم شود دیگر غمش نیست بعضی آدم ها بر خلاف میلش عمل کنند

"وَ مَنْ أَسْخَطَ اَلْخَالِقَ فَلْيَيْقَنْ أَنْ يَحُلَّ بِهِ سَخَطُ اَلْمَخْلُوقِينَ"

اما وای به حال آنها که موجب غضب خدا را در زندگیشان فراهم می کنند، َلْيَيْقَنْ، خداوند کاری میکند که مخلوقاتش او را عصبانی کنند و ناراحت کنند، اوصیکم عبادالله و نفسی به تقوالله

شهادت مظلومانه شهید محراب استان خودمان آن استان فارس حضرت آیت الله دستغیب سومین شهید محراب در سال ۱۳۶۰ در چنین ایامی را داریم شهید آیت الله دستغیب دیگران هم که از استان‌های دیگر بودند الان 41 سال از شهادتش می گذرد ولی آن زمان دلمان پر میکشید که شب های جمعه بشود رادیو را روشن کنیم و صدای آیت الله دستغیب را گوش کنیم، روحش با اهل بیت عصمت و طهارت محشور باشد چه سعادتی در روز جمعه و در راه نماز جمعه به شهادت رسید.

 در رابطه با مسائل این روزها یک نکته می خواهم بگویم چون هر هفته یک نکته گفتیم اما یک نکته امروز می خواهم بگویم

برخی آدمها متأثر از فضای مجازی و رسانه های بیگانگان خصوصاً در رأسشان شبکه‌ها و رسانه‌های انگلیس و آل سعود و متاسفانه برخی جریانات داخل هم که خودشان سالیان سال در مناصب حساس انقلاب و نظام مسئولیت داشتند با موج سواری فرصت‌طلبانه الان در بوق و کرنا می‌کنند که مسئولان نظام و کشور بیایند صدای ملت را بشنوند. طنز ماجرا اینجاست که رسانه‌های غربی و صهیونیستی به ویژه آل سعود از شنیدن صدای ملت ما توسط مسئولان نظام ما داد سخن در دادند. آنها آیا گوششان بدهکار مردم شان هست حکومت آل سعود با مردمش چه نسبتی دارند یک حکومت خانوادگی، اگرچه مردم عزیز و صبور و نجیب ما به بسیاری از رویکرد ها و عملکردهای مسئولین و مدیران در ادوار مختلف از گذشته تا کنون این اعتراض و انتقاد دارند، ما هم اشکالاتی را می بینیم گله داریم مردم هم گلایه‌مند هستند بلکه ممکن است مردم عصبانی هم باشن از این وضعیت لاکن بزرگترین ظلم و جفا در حق مردم است که بیاییم اغتشاشات را به مردم نسبت دهیم اولاً نمی‌توان و نمی‌شود و نباید با دیدن بخش کمی از جمعیت در آشوب های خیابانی ادعا کنیم که این صدای مردم است و ثانیاً آنها که دامن می زنند به این ادعاهای رسانه‌های بیگانه ببینید هم صدای کدام رسانه ها در دنیای پر آشوب کنونی ادعای صدای این عده کم را باید شنید، آل سعود، انگلیس، منافقین و سلطنت‌طلبان کدام یک از اینها حقیقتاً صدای مردم شان را می شنوند که از مسئولان ما اینجور می خواهند و مطالبه می کنند.

 بنا به فرمایش مقام معظم رهبری مدظله العالی شما که ادعا می کنید صدای مردم را مسئولان بشنوند و نظام بشنود آیا واقعاً شما خودتان صدای قاطبه این مردم ما که غالبشان از خانواده های شهدا هستند ایثارگر و جانباز هستند شنیدید، شما گوش داده اید.

 در تشییع جنازه شهدا ببینید مردم چه شعارهایی میدهند، در راهپیمایی های مختلف در طول ۴۰ سال ببینید چه شعارهای میدادند، آیا صدایشان را شنیدید و همچنین دیگر مراسمات که منتسب به نظام و انقلاب است مردم شرکت می کنند. حرف دارند، آیا شما را تایید می‌کنند. آیا آل سعود و انگلیسیها حقیقتاً صدای مردم شان را شنیدند آنها از ما مطالبه می کنند، آیا منافقین مسعود و مریم رجوی خائن که دستشان به خون مردم رنگین شده، سلطنت طلبان خارج نشین و دیگر حامیانشان که در خارج زندگی های مرفه دارند.

 از صبوری این مردم و تحمل نظام اینقدر سوء استفاده و سوء برداشت نکنند اگرچه نظام اسلامی ایران خیلی مقدر است مردم عزیز و نجیب و صبور ما هم خیلی خوب نشان دادند که در صحنه هستند و خوب هم می فهمند. انشالله امیدواریم خداوند متعال این نظام و انقلاب ما را و رهبری عظیم القدر انقلاب ما را از گزند حوادث مصون و محفوظ بدارد،

در هفته گذشته شاهد تغییر در فرمانداری ویژه فسا بودیم ماهم برای آقای مهندس صفرپور در این مسئولیت آرزوی موفقیت داریم.  

اوصیکم عبادالله و نفسی به تقبل الله

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ

« وَالْعَصْرِ ﴿١﴾ إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ ﴿٢﴾ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ ﴿٣﴾ »

و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته.